Dla każdego hodowcy drzew owocowych widok ukochanego drzewa porażonego chorobą to bolesne przeżycie. Bakterie, wirusy i grzyby atakujące rośliny znacznie ograniczają plonowanie i niweczą efekty Twojej ciężkiej pracy. Dlatego drzewa należy otoczyć należytą opieką. Istnieje wiele sposobów na ekologiczną ochronę ogrodu i ograniczenie do minimum stosowania środków chemicznych. Sprawdź, jak skutecznie zwalczać choroby drzew owocowych.
Brunatna zgnilizna
Jedna z najczęściej atakujących drzewa owocowe chorób to brunatna zgnilizna. Jest to choroba grzybicza wywoływana przez paciornicę pestkowca (Monilinia laxa) i paciornicę owocową (Monilinia fructigena). Dotyka większość drzew owocowych i ozdobnych: jabłonie, grusze, śliwy, wiśnie, czereśnie, brzoskwinie i morele. U wiśni powoduje więdnięcie kwiatów oraz usychanie całych pędów i liści. W przypadku innych gatunków jest trudniejsza we wczesnym zdiagnozowaniu, ponieważ można ją rozpoznać dopiero po owocach pokrytych brązowymi plamami i szarymi brodawkami. Zakażenie może się szybko rozprzestrzeniać poprzez dotyk między owocami. Z tego powodu zgnilizna sieje prawdziwe spustoszenie w plonach.
Zaraza ogniowa
Zaraza ogniowa to choroba wywoływana przez bakterię Erwinia amylovora. Często występuje pod wpływem sezonowej pogody: idealne warunki rozwoju to wysoka temperatura i duża wilgotność. Atakuje głównie grusze, jabłonie oraz pigwowce. Objawy obejmują wyciek gęstej, jasnobrązowej cieczy z porażonych części rośliny. Pod wpływem działania powietrza szlam ciemnieje i pozostawia na gałęziach i pniach smugi. Kwiaty brunatnieję i obumierają. Bakteria łatwo się rozprzestrzenia poprzez środki takie jak deszcz, zanieczyszczone narzędzie ogrodnicze czy też wraz z ptakami. Choroba jest niebezpieczna i jak dotąd nie powstał środek, który umożliwiłby całkowite uzdrowienie porażonego drzewa.
Mozaika jabłoni
Mozaika jabłoni to choroba wirusowa powodowana przez wirus Apple mosaic virus. Pierwsze symptomy, które można zaobserwować już podczas kwitnienia, to żółte, mozaikowe plamki na liściach. Liście zamierają i odpadają, co hamuje wzrost drzewa i ogranicza plony nawet o 40%. Atakuje wyłącznie jabłonie, w szczególności odmiany Jonatan, Boskoop i Golden Delicious. Może przezimować na bylinach i rozprzestrzeniać się wraz z owadami, które się nimi żywią. Zainfekowane mogą być również pojemniki, doniczki i gleba, z której następnie wirus przenosi się na roślinę.
Choroby drzew owocowych i naturalne sposoby na ich zwalczanie
Najważniejsze w ekologicznej ochronie roślin są metody profilaktyczne. Niestety, ale w zaawansowanych stadiach chorób nie będziesz już w stanie pomóc drzewkom. Jeżeli chcesz zapewnić należytą ochronę drzewom w swoim ogrodzie czy sadzie, musisz podjąć odpowiednie działania. Są to:
- Zabiegi pielęgnacyjne: drzewa należy przycinać, tak aby wśród koron był lepszy obieg powietrza, a liście miały ułatwiony dostęp do słońca. Wcześnie zlokalizowane źródło choroby należy natychmiast usuwać.
- Sadzenie odmian o wysokiej odporności: niektóre gatunki drzew owocowych cechują się większą naturalną wytrzymałością niż inne. Np. śliwy Czar, Prezydent, Jefferson i Ontario mają wysoką odporność na brunatną zgniliznę. Z kolei jabłonie Arkansas Black, Freedom, Empire i Enterprise stosunkowo dobrze odpierają ataki zarazy ogniowej.
- Ochrona przed czynnikami atmosferycznymi: szczególnie niebezpieczne są wiatry i gradobicia. Powodują uszkodzenia drzew, w konsekwencji obniżając ich odporność i zwiększając podatność na choroby. Osłaniaj drzewa, np. stosując siatki przeciw gradowe lub kaptury ochronne.
- Wzmacnianie naturalnej odporności roślin: fundamentalnym działaniem zapobiegającym chorobom drzew owocowych jest zapewnienie im doskonałych warunków wzrostu. Osiągniesz to, stosując kwasy humusowe. Najlepiej zastosować stymulatory wzrostu zawierające te substancje już na młodych drzewkach. Pomoże to im się ukorzenić, dzięki czemu będą wzrastały silne i zdrowe. Ponadto kwasy humusowe zwiększają przyswajalność substancji odżywczych oraz poprawiają retencję wodną. Tak kompleksowe działanie sprawi, że Twoje drzewa owocowe będą zdecydowanie lepiej przygotowane na ataki patogenów.
- Usuwanie zakażonych owoców: ryzyko przenoszenia patogenów zminimalizujesz poprzez natychmiastowe usuwanie zarażonych owoców. W tym celu przede wszystkim należy obserwować drzewa i sprawnie identyfikować pierwsze oznaki porażenia chorobą. Zakażone owoce zawsze należy niszczyć, nigdy nie używa się ich na kompost! Nie dopuść do tego, aby zgniłe owoce pozostały na drzewie.
Uniwersalne remedium na choroby drzew owocowych
W artykule nie przedstawiliśmy wszystkich możliwych chorób drzew owocowych, jednakże ekologiczna profilaktyka jest zawsze taka sama. Polega na regularnej pielęgnacji roślin, sadzeniu odpowiednich gatunków oraz zapewnieniu im optymalnych warunków wzrostu. Stosuj kwasy humusowe, a Twój ogród owocowy będzie lepiej przygotowany na ewentualne choroby.