Rosnące zapotrzebowanie na żywność powoduje, że sektor rolnictwa dynamicznie się rozwija. W pogoni za obfitymi plonami producenci żywności używają wielu chemicznych nawozów oraz środków ochrony roślin, co odbija się na środowisku. Dlatego coraz szerzej dyskutuje się o alternatywnych, ekologicznych metodach uprawy roślin, w których pestycydy odejdą w zapomnienie. Promocją działań przyjaznych środowisku zajmuje się chociażby Unia Europejska, której jednym z celów jest ograniczenie użycia pestycydów do roku 2030 o 50%. Czytaj dalej, a poznasz strategie ochrony roślin bez wykorzystywania chemicznych środków, skuteczne zarówno w uprawach o dużym areale, jak i przydomowych ogródkach.
Czym są pestycydy?
Pestycydy to syntetyczne lub naturalne substancje chemiczne tworzone w celu zwalczania szkodliwych, lub niechcianych roślin, owadów lub grzybów. Niektóre z tych środków zabijają nie tylko szkodliwe insekty, ale również te pożyteczne, np. pszczoły. Używanie pestycydów odgrywa istotną rolę w systemach uprawy żywności, ponieważ zapewniają roślinom niezbędną ochronę. Niestety, ich stosowanie wiążę się również z negatywnymi skutkami: wpływem na zdrowie ludzi oraz środowisko. Użycie pestycydów na świecie osiągnęło ogromną liczbę 3,5 milionów ton rocznie. Niesie to poważne konsekwencje dla środowiska i przyczynia się do zanieczyszczania powietrza, wody i gleby.
Pestycydy – czy możliwe jest ich ograniczenie?
Badania, które opublikowano już 4 lata temu w Nature Plants, wykazały, że można ograniczyć stosowanie pestycydów, zachowując przy tym wydajność produkcji i jakość plonów. Wymaga to zmiany stosowanych technik rolniczych oraz mentalności. Praktyki takie obejmują przede wszystkim płodozmian, dobór odporniejszych odmian czy też monitorowanie upraw pod kątem niezbędnych do podjęcia działań, a nie rutynowo przeprowadzane odpryski. Podjęcie takich kroków wiążę się z trudnościami oraz dodatkowymi kosztami, dlatego propagowanie trendów przyjaznych środowisku powinno ciągnąć za sobą również odpowiednie wsparcie dla producentów żywności.
4 sposoby na zredukowanie użycia pestycydów:
- Oleje i mydła owadobójcze.
Oleje ogrodnicze są używane do zabijania szkodników takich jak mszyce i przędziorki, a także do zapobiegania rozprzestrzenianiu się mączniaka. Ich zaletą jest to, że są praktycznie nietoksyczne dla pszczół i innych pożytecznych owadów. Podobnie jest w przypadku mydeł owadobójczych.
- Alternatywne metody biologiczne.
W ekologicznych sadach często wykorzystuje się np. pułapki feromonowe. Dzięki umieszczonych w nich feromonach wabią szkodliwe owady i pomagają je wyłapywać. Inną metodą jest wykorzystanie pożytecznych parazytoidów, czyli organizmów pasożytujących na innych organizmach.
- Wzmacnianie naturalnej odporności roślin.
Możesz zbudować odporność roślin, wykorzystując ekologiczne preparaty zawierający kwasy huminowe. Substancje te wzmacniają systemy korzeniowe, zwiększają przyswajalność substancji odżywczych oraz poprawiają właściwości gleby, a w żyznej glebie rosną silne rośliny. Dzięki temu będą lepiej przygotowane na czynniki stresowe takie jak zmienne warunki pogodowe oraz ataki szkodników.
- Zrównoważone zarządzanie gruntami.
Odpowiednie praktyki i działania agronomiczne mają znaczący wpływ na zdrowie upraw oraz pozwalają zapobiegać presji szkodników i chorób. Wśród tych działań należy wymienić przede wszystkim: właściwe odżywianie roślin i zarządzanie żyznością gleby, płodozmian oraz odpowiednie nawadnianie. Warto zadbać o zwiększanie zdolności magazynowania wody w glebie oraz ograniczyć używanie nawozów mineralnych, które w dłuższej perspektywie niszczą glebę. Zamiast nich można wykorzystać preparaty zawierające kwasy huminowe.
Potrzeba solidnego i ekologicznego systemu żywnościowego
Dostosowanie praktyk rolniczych do panującej sytuacji ekonomicznej i środowiskowej jest trudne, ale możliwe do wykonania. Potencjalne korzyści dla naszego zdrowia oraz ekosystemu są warte wysiłku. Działania na rzecz ekologicznych upraw są wspierane przez rządy państw oraz Unię Europejską. Pomaga to w opracowywaniu innowacyjnych technik, które są niezbędne dla zachowania jakości plonów.